1.294 λέξεις, 7 λεπτά read time.

Οι πυρήνες βερίκοκου έχουν γίνει αντικείμενο έντονης συζήτησης τα τελευταία χρόνια, καθώς κάποιοι τους θεωρούν υπερτροφή με πολλαπλά οφέλη, ενώ άλλοι προειδοποιούν για τους πιθανούς κινδύνους τους. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τα οφέλη, τις χρήσεις και τις προφυλάξεις τους, καθώς και τις επίσημες συστάσεις του ΕΦΕΤ για την κατανάλωσή τους.

Τι Είναι οι Πυρήνες Βερίκοκου;

Οι πυρήνες βερίκοκου είναι οι σπόροι που βρίσκονται μέσα στο κουκούτσι του βερίκοκου (Prunus armeniaca). Μοιάζουν με αμύγδαλα και έχουν είτε γλυκιά είτε πικρή γεύση.

• Γλυκοί πυρήνες βερίκοκου: Έχουν ήπια γεύση και χρησιμοποιούνται συχνά στη διατροφή.

• Πικροί πυρήνες βερίκοκου: Περιέχουν αμυγδαλίνη, μια ουσία που μετατρέπεται στο σώμα σε κυανίδιο, το οποίο μπορεί να είναι τοξικό σε μεγάλες ποσότητες.

Αμυγδαλίνη: Τι Είναι και Πώς Επηρεάζει τον Οργανισμό

Η αμυγδαλίνη, γνωστή και ως βιταμίνη Β17, είναι μια φυσική ένωση που βρίσκεται σε διάφορους πυρήνες φρούτων, όπως τα βερίκοκα, τα πικραμύγδαλα, τα μήλα και τα κεράσια. Χημικά, ανήκει στις κυανογενείς γλυκοσίδες, οι οποίες κατά τη διάσπαση τους στο σώμα μπορούν να παράγουν κυανιούχες ενώσεις.

Όταν η αμυγδαλίνη εισέρχεται στον οργανισμό, διασπάται από ένζυμα του εντέρου, απελευθερώνοντας υδροκυάνιο, μια τοξική ουσία που μπορεί να εμποδίσει τη μεταφορά οξυγόνου στα κύτταρα.

Προφυλάξεις και Επίσημες Συστάσεις του ΕΦΕΤ

Σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ (Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων), η κατανάλωση πικρών πυρήνων βερίκοκου πρέπει να γίνεται με μεγάλη προσοχή, καθώς η αμυγδαλίνη μετατρέπεται σε κυανίδιο και μπορεί να προκαλέσει δηλητηρίαση, ενώ σε πολύ μικρές ποσότητες, ο οργανισμός μπορεί να μεταβολίσει το υδροκυάνιο χωρίς σοβαρές συνέπειες.

Συστάσεις του ΕΦΕΤ:

• Οι ενήλικες δεν πρέπει να καταναλώνουν πάνω από 2 πικρούς πυρήνες βερίκοκου την ημέρα.

• Παιδιά, έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες δεν πρέπει να καταναλώνουν καθόλου πυρήνες βερίκοκου.

• Η πιθανότητα τοξικότητας εξαρτάται από την ποσότητα που καταναλώνεται και την περιεκτικότητα σε αμυγδαλίνη.

Σε περίπτωση υπερκατανάλωσης, τα συμπτώματα δηλητηρίασης περιλαμβάνουν:

• Ναυτία και εμετό

• Ζάλη

• Δυσκολία στην αναπνοή

• Σε σοβαρές περιπτώσεις, απώλεια συνείδησης

Άλλα Διατροφικά Συστατικά των Πυρήνων Βερίκοκου

Παρόλο που οι πυρήνες βερίκοκου είναι γνωστοί κυρίως για την αμυγδαλίνη τους, περιέχουν και άλλα σημαντικά θρεπτικά στοιχεία:

• Υγιεινά λιπαρά (μονοακόρεστα & πολυακόρεστα): Συμβάλλουν στην καρδιαγγειακή υγεία και στη μείωση της φλεγμονής.

• Φυτικές ίνες: Βοηθούν στη ρύθμιση της πέψης και της υγείας του εντέρου.

• Πρωτεΐνες: Απαραίτητες για τη μυϊκή ανάπτυξη και την κυτταρική επιδιόρθωση.

• Βιταμίνη Ε: Ισχυρό αντιοξειδωτικό που προστατεύει τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες.

• Μαγνήσιο: Συμβάλλει στη λειτουργία του νευρικού συστήματος και στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

• Κάλιο: Βοηθά στη διατήρηση της ισορροπίας των υγρών στο σώμα και στη ρύθμιση της καρδιακής λειτουργίας.

• Σίδηρος: Απαραίτητος για την οξυγόνωση του αίματος και την πρόληψη της αναιμίας.

Οφέλη για την Υγεία

Οι πυρήνες βερίκοκου περιέχουν αρκετά θρεπτικά συστατικά που μπορεί να προσφέρουν οφέλη στην υγεία:

1. Αντιοξειδωτική Δράση

Περιέχουν αντιοξειδωτικά, όπως πολυφαινόλες και βιταμίνη Ε, που προστατεύουν τα κύτταρα από το οξειδωτικό στρες. Αυτό μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων, όπως καρδιαγγειακές ασθένειες και διαβήτης.

2. Υποστήριξη του Ανοσοποιητικού Συστήματος

Οι πυρήνες περιέχουν μαγνήσιο, κάλιο και σίδηρο, απαραίτητα για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και την οξυγόνωση των κυττάρων.

3. Καρδιοπροστατευτικές Ιδιότητες

Τα υγιεινά λιπαρά οξέα που περιέχουν μπορεί να βοηθούν στη μείωση της LDL (“κακής”) χοληστερόλης και να προάγουν την υγεία των αγγείων.

4. Βελτίωση της Πέψης

Η περιεκτικότητά τους σε φυτικές ίνες βοηθά στη ρύθμιση του πεπτικού συστήματος, προλαμβάνοντας τη δυσκοιλιότητα και βελτιώνοντας τη λειτουργία του εντέρου.

5. Δυνητικά Νευροπροστατευτική Δράση

Η βιταμίνη Ε και τα λιπαρά οξέα μπορεί να συμβάλλουν στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου και στη μείωση του κινδύνου νευροεκφυλιστικών παθήσεων.

Έχουν Αντικαρκινικές Ιδιότητες;

Το κύριο σημείο διαμάχης σχετικά με τους πυρήνες βερίκοκου είναι η πιθανή αντικαρκινική δράση τους. Ορισμένες εργαστηριακές μελέτες υποδεικνύουν ότι η αμυγδαλίνη μπορεί να έχει αντικαρκινική δράση. Ο FDA και η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστα δεδομένα που να αποδεικνύουν ότι η αμυγδαλίνη έχει θεραπευτική δράση κατά του καρκίνου.

Πώς να τους Χρησιμοποιήσεις στη Διατροφή

Αν θέλεις να καταναλώσεις πυρήνες βερίκοκου, είναι σημαντικό να προτιμήσεις τους γλυκούς πυρήνες και να τους καταναλώνεις με μέτρο.

Τρόποι Κατανάλωσης:

• Ωμοί (με προσοχή): Μέγιστη ποσότητα 1-2 πυρήνες την ημέρα (σύμφωνα με τον ΕΦΕΤ).

• Τριμμένοι σε smoothies ή γιαούρτι.

• Στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική (σε μικρές ποσότητες).

• Λάδι από πυρήνες βερίκοκου: Χρησιμοποιείται στη διατροφή και τη φροντίδα του δέρματος.

ΒΡΕΙΤΕ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥΣ ΠΥΡΗΝΕΣ ΕΔΩ

Συμπέρασμα

Οι πυρήνες βερίκοκου είναι ένας διατροφικός καρπός με ενδιαφέροντα θρεπτικά στοιχεία και πιθανές ευεργετικές ιδιότητες, αλλά η κατανάλωσή τους πρέπει να γίνεται με προσοχή λόγω της περιεκτικότητάς τους σε αμυγδαλίνη. Οι γλυκοί πυρήνες μπορούν να καταναλωθούν με μέτρο, αλλά οι πικροί απαιτούν προσοχή. Είναι σημαντικό να ακολουθούνται οι συστάσεις του ΕΦΕΤ για την ασφάλεια μας.

Βιβλιογραφία

1. EFSA (2023). Risk assessment of cyanogenic glycosides in apricot kernels. EFSA Journal.

2. Milazzo, S. et al. (2022). Laetrile (B17) and cancer: A systematic review. J Altern Complement Med.

3. ΕΦΕΤ (2015). Δελτίο Τύπου για την επικινδυνότητα των πικρών πυρήνων βερίκοκου.