Μπαχαρικά: νόστιμα, θρεπτικά και ωφέλιμα

Τι είναι τα μπαχαρικά;

Η λέξη μπαχαρικό όπως ορίζεται από τον οργανισμό τροφίμων και ποτών (FDA) αναφέρεται σε οποιοδήποτε αποξηραμένο μέρος ενός φυτού, (εκτός από τα φύλλα), μπορεί να περιέχει αρωματικές, πικάντικες και καυστικές ουσίες. Είναι γνωστό και με τις ονομασίες καρύκευμα και μυρωδικό. Χρησιμοποιούνται για να ενισχύσουν τη γεύση, το άρωμα και το χρώμα των τροφίμων αλλά και των ποτών.

Τα μπαχαρικά μπορεί να είναι σπόροι, καρποί, ρίζες, βολβοί, φλοιοί και άνθη λουλουδιών. Για παράδειγμα η κανέλα είναι ο φλοιός δέντρων, τα γαρίφαλα είναι αποξηραμένα μπουμπούκια λουλουδιών, το μπαχάρι είναι αποξηραμένο μούρο.

Μερικά από τα πιο δημοφιλή μπαχαρικά είναι το μαύρο πιπέρι, το κόκκινο πιπέρι, το κύμινο, η κανέλα, το γαρύφαλλο, η βανίλια, το κάρυ, το μαχλέπι, η πάπρικα, το τζίντζερ, ο κουρκουμάς, το μοσχοκάρυδο, το μπαχάρι, το τσίλι, οι σπόροι κόλιανδρου, μάραθου, μουστάρδας, παπαρούνας. Ορισμένα μπαχαρικά προέρχονται από τις τροπικές περιοχές της Ασίας, άλλα από περιοχές της Μεσογείου και άλλα από μέρη της Καραϊβικής και της Κεντρικής Αμερικής.

Που συναντάμε τα μπαχαρικά;

Στη βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων τα μπαχαρικά χρησιμοποιούνται στην παρασκευή προϊόντων, όπως κρέατα, λουκάνικα, σάλτσες, ξύδια, μουστάρδα, τουρσιά, κονσέρβες, dressing σαλάτας, μπισκότα, κέικ, γλυκά και ποτά.

Επίσης, τα μπαχαρικά περιέχουν αιθέρια έλαια, τα οποία χρησιμοποιούνται στην παραγωγή αρωμάτων, καλλυντικών, προϊόντων μαλλιών, οδοντόκρεμων, σαπουνιών και πολλών άλλων.

Πολλά από τα μπαχαρικά αποτελούν φυσικά συντηρητικά δηλαδή παρέχουν μια φυσική οδό συντήρησης των τροφίμων, αποφεύγοντας έτσι την χρήση των χημικών συντηρητικών (γνωστά ως Ε), πολλά από τα οποία έχουν κατηγορηθεί για καρκινογένεση.

Ποια είναι η θρεπτική αξία των μπαχαρικών;

Τα μπαχαρικά είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Περιέχουν βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Πιο συγκεκριμένα περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, C, A, E καθώς και ασβέστιο, σίδηρο, μαγγάνιο, μαγνήσιο, κάλιο. Επίσης, ορισμένα μπαχαρικά όπως το τζίντζερ και το κύμινο έχουν μια σημαντική περιεκτικότητα σε απαραίτητα αμινοξέα όπως είναι η λυσίνη και η θρεονίνη.

ΠΙΝΑΚΑΣ: Θερμίδες μπαχαρικών ανά μερίδα                                    

Έχουν ημερομηνία λήξης τα μπαχαρικά;

Τα μπαχαρικά δεν χαλάν, αλλά θα χάσουν τη γεύση τους με την πάροδο του χρόνου. Καθώς τα μπαχαρικά προστίθενται για να προσθέσουν γεύση, είναι καλύτερο να τα χρησιμοποιείτε σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Τα μπαχαρικά μπορούν να διαρκέσουν έως και τρία χρόνια εάν αποθηκευτούν σωστά.

Πως μπορείτε να αποθηκεύσετε σωστά τα μπαχαρικά;

Τα μπαχαρικά διαρκούν περισσότερο όταν αποθηκεύονται σε δροσερό και ξηρό μέρος.  Η αποθήκευσή τους σε ένα αδιαφανές γυάλινο δοχείο θα βοηθήσει τα μπαχαρικά να διατηρήσουν τη γεύση τους περισσότερο.

Πότε τα μπαχαρικά χάνουν την γεύση τους;

Αυτό που πρέπει να γνωρίζετε όταν μαγειρεύετε και χρησιμοποιείται  μπαχαρικά είναι ότι τα μπαχαρικά αρχίζουν να χάνουν τη γεύση τους όταν αλέθονται. Για αυτό καλό είναι να τα αγοράζετε ολόκληρα, καθώς έτσι διατηρούν περισσότερο το άρωμα τους. Είναι καλύτερο να αλέσετε τα δικά σας μπαχαρικά και αυτό μπορεί να γίνει χρησιμοποιώντας ένα γουδί για να τα αλέσετε τελευταία στιγμή πριν τα προσθέσετε στο φαγητό σας.

Ποιες είναι οι ευεργετικές ιδιότητες των μπαχαρικών στην υγεία του ανθρώπου;

Τα μπαχαρικά εκτός από την ενίσχυση της γεύσης, το άρωμα και το χρώμα μπορούν επίσης να προστατεύσουν από οξείες και χρόνιες ασθένειες. Υπάρχουν έρευνες που υποδεικνύουν ότι η κατανάλωση μπαχαρικών σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και ισχαιμικής καρδιοπάθειας. Επίσης, έρευνες έδειξαν ότι βελτιώνουν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, της χοληστερόλης και δυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα.

Τα μπαχαρικά διαθέτουν αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις, αντικαρκινικές ιδιότητες. Εξαιρετικές πηγές αντιοξειδωτικών είναι η κανέλα, το τζίντζερ, το πιπέρι, ο κουρκουμάς, το τσίλι καθώς επίσης έχουν και υψηλή περιεκτικότητα σε φαινολικές ενώσεις.

Πως μπορούν τα μπαχαρικά να βοηθήσουν στην μείωση του αλατιού;

Η χρήση των μπαχαρικών αντικαθιστά την χρήση του αλατιού καθώς το αλάτι είναι ένα συστατικό που χρησιμοποιείται για να κάνει πολλά φαγητά πιο γευστικά. Παρ ‘όλα αυτά, η πρόσληψη αλατιού σε όλο τον κόσμο υπερβαίνει κατά πολύ τις διατροφικές απαιτήσεις κάτι που είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό καθώς η υψηλή πρόσληψη αλατιού σχετίζεται με υπέρταση, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.  Η αντικατάσταση του αλατιού με τα μπαχαρικά όμως, είναι μια πιθανή προσέγγιση για να βοηθήσει τους καταναλωτές να μειώσουν την κατανάλωση αλατιού.

Συμπερασματικά, τα μπαχαρικά θα δώσουν γεύση, άρωμα και χρώμα στα φαγητά μας προσφέροντας μας παράλληλα όλες τις ευεργετικές τους ιδιότητες για την υγεία μας.