Οσμωτικά φρούτα: Γιατί διαφέρουν από τα αποξηραμένα και ποιά είναι η διατροφική τους αξία?

Τι είναι τα Οσμωτικά Φρούτα;

Οσμωτικά είναι τα αποξηραμένα φρούτα, τα οποία έχουν ξηρανθεί με φυσική όσμωση. Η όσμωση είναι μια διαδικασία αφυδάτωσης των φρέσκων φρούτων, η οποία γίνεται σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία.  Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην διασπάται η αρχική δομή των φρούτων και να διατηρούνται αναλλοίωτα τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά των φρούτων, καθώς και το άρωμα, η γεύση και οι χυμοί τους. Βασικό πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι η αποφυγή μικροβιακών αλλοιώσεων, με αποτέλεσμα η διάρκεια ζωής τους να παρατείνεται σημαντικά.

Στην αγορά υπάρχει μεγάλη ποικιλία οσμωτικών φρούτων. Τα οσμωτικά φρούτα συνήθως δεν έχουν ζάχαρη και συντηρητικά,  ενώ μερικά περιέχουν κάποιο χυμό φρούτου (π.χ. μήλου) για πιο γλυκιά γεύση. Έτσι, αποτελούν ένα πολύ υγιεινό και θρεπτικό σνακ, χαμηλό σε λιπαρά και πλούσιο σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία.  Περιέχουν σχεδόν τα ίδια θρεπτικά συστατικά με τα φρέσκα φρούτα και πιο συγκεκριμένα αποτελούν καλές πηγές βιταμίνης C, βιταμίνης Ε , βιταμίνης Α,  βιταμίνης K, σιδήρου, ασβεστίου, σεληνίου, καλίου, χαλκού, φωσφόρου και φυλλικού οξέος. Ενώ έχουν γλυκιά γεύση, πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως έχουν χαμηλό (<55) ή μέτριο (56-69) γλυκαιμικό δείκτη και η επίδρασή τους στα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης είναι παρόμοια με αυτή των φρέσκων φρούτων. Αυτό μάλλον οφείλεται στις φυτικές ίνες, τις πολυφαινόλες και τις τανίνες που περιέχουν. Επομένως, μπορούν να καταναλωθούν και από άτομα με διαβήτη.

Μερικά παραδείγματα οσμωτικών φρούτων είναι οι φράουλες, τα βερίκοκα, τα μούρα, τα δαμάσκηνα, τα λεμόνια, τα πορτοκάλια, τα κυδώνια και ο ανανάς. Μπορούν να καταναλωθούν είτε σε συνδυασμό με κάποιο ξηρό καρπό, είτε μέσα σε γιαούρτι, σαλάτα, στα δημητριακά ή σε κάποια συνταγή αντί για ζάχαρη για να δώσουμε γλυκύτητα. Να σημειωθεί ότι τα οσμωτικά φρούτα παρόλο που είναι πολύ θρεπτικά, καλό είναι να καταναλώνονται με μέτρο, καθώς περιέχουν πολλά σάκχαρα και θερμίδες. Για να καταλάβουμε, ένα 1 φλιτζ. φρέσκα δαμάσκηνα έχει περίπου 80 θερμίδες, ενώ φλιτζάνι αποξηραμένων δαμάσκηνων έχει  περίπου 400 θερμίδες.

Τα οσμωτικά φρούτα δεν αντικαθιστούν τα φρέσκα φρούτα που πρέπει να είναι αναπόσπαστο κομμάτι μιας ισορροπημένης διατροφής, αλλά έχουν δύο μεγάλα πλεονεκτήματα. Πρώτον, δίνουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουμε ορισμένα εποχιακά φρούτα όπως φράουλες και βερίκοκα όλο το χρόνο και δεύτερον, αποτελούν ένα «βολικό και υγιεινό σνακ» που μεταφέρεται εύκολα και διατηρείται αναλλοίωτο για μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να χρειάζεται ψυγείο.   

Βιβλιογραφία

1. Yadav, A. K., & Singh, S. V. (2014). Osmotic dehydration of fruits and vegetables: a review. Journal of food science and technology, 51(9), 1654-1673.
2. Zeeshan, M., Ayub, M., & Khan, A. (2016). Preservation Through Osmotic Dehydration. Food Dairy Tech, 4(4), 1-3.
3. Chang, S. K., Alasalvar, C., & Shahidi, F. (2016). Review of dried fruits: Phytochemicals, antioxidant efficacies, and health benefits. Journal of Functional Foods, 21, 113-132.
4. Vinson, J. A., Zubik, L., Bose, P., Samman, N., & Proch, J. (2005). Dried fruits: excellent in vitro and in vivo antioxidants. Journal of the American College of Nutrition, 24(1), 44-50.