ΙΣΤΟΡΙΑ
Το σαλέπι είναι γνωστό σαν βότανο από τον Ασκληπιό και τον Ιπποκράτη, οι οποίοι το θεωρούσαν θαυματουργό βότανο γιατί ήταν καταπραϋντικό για το στομάχι, το βήχα, μαλακτικό για το λαιμό και αποσυμφορητικό του αναπνευστικού. Προκαλεί ευφορία και άραμειώνει το στρες και την κούραση και τονωτικό του οργανισμού. Του αποδίδονται επίσης, και αφροδισιακές ιδιότητες. Ο Θεόφραστος ήταν ο πρώτος που εντόπισε το συγκεκριμένο λουλούδι και το ονόμασε έτσι λόγω του σχήματος των βολβών. Κατά τη μυθολογία, ο Όρχις ήταν γιος νύμφης και Σάτυρου, που, επειδή, βίασε μια ιέρεια κατά τα Βακχικά μυστήρια καταδικάστηκε να γίνει λουλούδι. Λαμβάνεται από τους ξηρούς κονδύλλους πολλών ειδών της οικογένειας Ορχιδέες, όσο και στην ονομασία του ίδιου του φυτού που στον κόσμο της φυτολογίας αναφέρεται ως Orchis mascula.
Εικάζεται πως το πήρανε οι Μικρασιάτες μαζί τους όταν φύγανε. Από αυτούς, το έμαθαν οι Τούρκοι, ενώ πολλοί από εμάς, όπως κι εγώ, πιστεύουμε ότι είναι Τούρκικο ρόφημα.
“Τροφή”: Δυστυχώς όμως όπως και σε πάρα πολλά ακόμη θέματα που αφορούν την πατρίδα μας, δεν φροντίζουμε να διαφυλάξουμε τους θησαυρούς που μας έχει μοιράσει απλόχερα η Ελληνική Φύσις. Το τι θέλω να πω με αυτό θα το δούμε στην συνέχεια…Το σαλέπι μπορείτε να το βρείτε υπό μορφή σκόνης, σε διάφορα καταστήματα με βότανα ή ακόμα και σε καφεκοπτεία.
Στα παλαιά χρόνια του αποδίδονταν ιδιότητες αφροδισιακές, γι’ αυτό και πέρασε στη λαϊκή παράδοση ως Σερνικοβότανο, βότανο δηλαδή που χάριζε στις γυναίκες αρσενικά παιδιά. Στην σημερινή εποχή, πίνεται ως ρόφημα ή χρησιμοποιείται κυρίως στην ζαχαροπλαστική για την παρασκευή γλυκών.
Στις ορχιδέες αυτές και στις θεραπευτικές ιδιότητες τους αναφέρθηκαν ο Ιπποκράτης, ο Ασκληπιός, ο Θεόφραστος αλλά και ο Γαληνός, τονίζοντας την δύναμη του σερνικοβότανου να τονώνει τον οργανισμό των ασθενών, να επουλώνει τις πληγές του στομάχου και του εντέρου αλλά και να ανακουφίζει από τον έντονο βήχα.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Το σαλέπι έχει θεραπευτικές ιδιότητες γιατί περιέχει τις φαρμακευτικές ουσίες αραβίνη και τραγακανθίνη και πολύ άμυλο τα οποία, όταν διαλύονται στο νερό, δημιουργούν ένα υγρό πηκτό και κολλώδες, το οποίο θεωρείται κατάλληλο για την ανακούφιση του βήχα, του άσθματος και του στομαχόπονου.Επίπλέον, δρα κατά της δυσεντερίας και του βήχα, ενώ τονώνει σημαντικά το ανοσοποιητικό σύστημα. Το σαλέπι είναι επίσης ένα ρόφημα θερμαντικό και εξαιτίας των μπαχαρικών που περιέχει. Για αυτόν τον λόγο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να μας ζεστάνει αποτελεσματικά αντί για το τσάι ή άλλα αφεψήματα.
Είναι πλούσιο σε άμυλο και μπορεί να χαρίσει ενέργεια και πνευματική διαύγεια σε άτομα που την χρειάζονται όπως οι μαθητές, οι ηλικιωμένοι, οι έγκυες γυναίκες, αλλά και οι ασθενείς. Περιέχει πολύτιμα μεταλλικά άλατα όπως φώσφορο και ασβέστιο γι ‘αυτό και τονώνει όλο τον οργανισμό. Βοηθά εξασθενισμένους από αρρώστιες οργανισμούς να ανακάμψουν και να αναρρώσουν γρηγορότερα. Περιέχει μια κολλώδη ουσία, την βασσαρίνη η οποία όταν βράσει με το νερό, μετατρέπεται σε κολλώδη πηχτή ουσία, μαλακτική, κατά του βήχα και των φλεγμάτων.
Το σαλέπι λόγω της κολλώδους φύσης του αλλά και των επουλωτικών συστατικών του επιδρά στο στομάχι και το έντερο αναπλάθοντας τα τοιχώματα του πεπτικού συστήματος.
Οι τονωτικές και αφροδισιακές του ικανότητες εντείνονται χάρη στην προσθήκη και των μυρωδικών όπως της κανέλας, του γαρίφαλου, της πιπερόριζας, της βανίλιας.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΕΣ
ΑΦΕΨΗΜΑ: Τοποθετούμε το θεραπευτικό μέρος του φυτού (ρίζες, φλούδες , κοτσάνια, σπόροι) σε νερό και το αφήνουμε να βράσει σε σιγανή φωτιά. Έπειτα, στραγγίζουμε ανάλογα με το φυτό. Εκχύλισμα: Γίνεται όταν βράσουμε το υγρό που περιέχει τα φυτά τόσο πολύ ώστε να εξατμιστεί ένα μέρος του.
ΨΥΧΡΟ ΕΜΒΡΕΓΜΑ: Ρίχνουμε το φυτό μέσα σε κρύο νερό για αρκετό χρόνο, ώστε να διαλυθούν τα συστατικά του. Στραγγίζουμε το ζουμί και το χρησιμοποιούμε.
ΘΕΡΜΟ ΕΜΒΡΕΓΜΑ: Είναι ακριβώς το ίδιο με το ψυχρό με τη μοναδική διαφορά πως γίνεται σε χλιαρό νερό. Βάμμα: Παίρνουμε το φυτό και το ρίχνουμε σε οινόπνευμα, όπου παραμένει αρκετό χρόνο. Το υγρό που προκύπτει ονομάζεται βάμμα (αποκλειστικά για εξωτερική χρήση).
ΕΓΧΥΜΑ: Πρόκειται για την καταλληλότερη μέθοδο για να αντλήσουμε τις φαρμακευτικές ιδιότητες των ευαίσθητων μερών των φυτών, των λουλουδιών και των φύλλων τους. Γίνεται ρίχνοντας βραστό νερό, αφού το κατεβάσουμε από τη φωτιά. Σουρώνουμε το θεραπευτικό μέρος του φυτού για 10-20 λεπτά και το χρησιμοποιούμε.
ΣΙΡΟΠΙ: Τα σιρόπια συνδυάζουν την κατευναστική επίδραση του μελιού με τις φαρμακευτικές ιδιότητες των εγχυμάτων ή αφεψημάτων, καταλήγοντας σε επιπρόσθετα οφέλη ιδίως για την αντιμετώπιση του πονόλαιμου και του κρυολογήματος. Ανακατέψτε 500ml εγχύματος ή αφεψήματος με 500γρ μέλι. Αφού κρυώσει βάλτε σε σκούρο μπουκάλι και κλείστε το με φελλό ( επειδή γίνονται ζυμώσεις στα σιρόπια και στα μπουκάλια με βιδωτό πώμα μπορεί να εκραγούν. Ο φελλός είναι σημαντικός)
Αξιολογήσεις
Δεν υπάρχει καμία αξιολόγηση ακόμη.